Τα αιγοπρόβατα «τρώνε» τα νησιά του Αιγαίου! Εδώ και αρκετά χρόνια, κάτοικοι, ζώα και γη μεγάλου τμήματος της νησιωτικής Ελλάδας έχουν πέσει «θύματα» των άνευ όρων κρατικών επιδοτήσεων που δόθηκαν, ως κίνητρα, για να κρατηθεί ακέραιος ο ακριτικός πληθυσμός και να αποτραπεί η ερημοποίηση. Δυστυχώς, οι εν λόγω επιδοτήσεις γύρισαν μπούμερανγκ για τα νησιά μας αφού, αντί να αυξάνεται το ανθρώπινο δυναμικό τους, μεγαλώνει το ζωικό βασίλειο... Οι επιδοτήσεις «ρίχτηκαν» σε κεφάλια ζώων και οι υπό προστασία νησίδες μας κινδυνεύουν τώρα να ερημοποιηθούν εξαιτίας της υπερβόσκησης.
Η πρώτη έρευνα στα «διαμαντάκια» του Αιγαίου αποκάλυψε πως ο αριθμός προβάτων και κατσικιών που «φιλοξενούν» είναι σχεδόν ο πενταπλάσιος του πληθυσμού των κατοίκων τους. Η εντατική και ανεξέλεγκτη αύξηση του αριθμού των αιγοπροβάτων διατάραξε την οικολογική αλυσίδα απειλώντας να εξαλείψει την τοπική χλωρίδα και πανίδα αφού αδυνατεί να συντηρηθεί, ενώ ελλοχεύει άμεσα ο κίνδυνος της διάβρωσης και κατ’ επέκταση της ερημοποίησης μεγάλου μέρους της νησιωτικής Ελλάδας.
Το πρόβλημα άρχισε να θορυβεί τις τοπικές αρχές και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
«Τα νησιά βρίσκονται σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Οι κάτοικοι θέλοντας να αυξήσουν το εισόδημά τους -αφού κάθε κεφάλι ζώου επιχορηγείται- αγόραζαν και αναπαρήγαγαν ζωντανά ανεξέλεγκτα και δίχως να διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές συντήρησης και σίτισης» εξηγεί ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας και Περιβαλλοντικής Ερευνας «Αρχιπέλαγος» Θοδωρής Τσιμπίδης και συνεχίζει: «Κανείς δεν μίλησε σε αυτούς τους ανθρώπους για το κόστος συντήρησης που απαιτεί ένα υπεράριθμο κοπάδι και κανείς δεν πρόβλεψε το ζήτημα της μειωμένης έκτασης γης για βοσκή. Η κάθετη αύξηση των αιγοπροβάτων, εκτός του ότι έχει προκαλέσει τεράστια οικολογική ζημιά, οδήγησε στην υποβάθμιση της κτηνοτροφίας αφού οι κτηνοτρόφοι έχουν χρεωθεί για τις τροφές».
Ο ίδιος αποκαλύπτει πως οι τροφές αυτών των ζωντανών είναι βλαβερές και για τον ανθρώπινο οργανισμό. «Για να μπορέσουν να επιβιώσουν όλα αυτά τα ζώα, δεδομένης της έλλειψης φυσικής τροφής, εισάγονται στα νησιά τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτοφάρμακα και άλλες βλαβερές για τον οργανισμό ουσίες. Αυτές αναπόφευκτα περνούν στην τροφική αλυσίδα μολύνοντας το κρέας και τα υποπροϊόντα των αιγοπροβάτων, ενώ υποβαθμίζουν εμμέσως και την υγεία των κατοίκων της περιοχής».
Ενδεικτικά, στη Σύμη, τα αιγοπρόβατα έχουν φτάσει τα 10.000, στην Ικαρία τα 30.000, στην Τήλο τα 10.000 και στους Αρκιούς τα 3.000, τη στιγμή, που ο αντίστοιχος μόνιμος πληθυσμός είναι 2.000, 9.000, 600 και 40 άνθρωποι!
«Υπάρχουν νησιά που κατοικούνται από μία μόνο οικογένεια, αλλά τα ζώα φτάνουν τα 2.000!» λέει ο κύριος Τσιμπίδης και τα λεγόμενά του προσυπογράφουν και οι τοπικοί άρχοντες των νησιών.
«Τα ζώα περιφέρονται χωρίς κανέναν περιορισμό και πολλές φορές προκαλούν μεγάλες καταστροφές» δηλώνει ο δήμαρχος Τήλου Αναστάσιος Αλιφέρης, ενώ ο δήμαρχος Κάσου Δημήτρης Ερωτόκριτος σημειώνει από την πλευρά του: «Στην Κάσο διαβρώθηκε το έδαφος και αναγκαστήκαμε να εφαρμόσουμε άμεσα σχετικό πρόγραμμα δίνοντας προσωρινή λύση. Αυτή τη στιγμή όμως, εξαιτίας του προβλήματος διάβρωσης, θα έχουμε πάλι την ίδια κατάσταση. Τα ζώα αναπαράγονται συνεχώς».
Οπως αποκαλύπτει ο διευθυντής του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος», «πριν από μερικά χρόνια, λόγω της διάβρωσης του εδάφους, τα σπίτια στην Κάσο πλημμύριζαν, με συνέπεια να χάνονται ολόκληρες περιουσίες. Σύμφωνα με τα δεδομένα μελετών και μετρήσεων, αν το φαινόμενο της υπερβόσκησης συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό, σε λίγα χρόνια οι νησίδες θα μετατραπούν σε βραχονησίδες και οι βραχονησίδες θα εξαφανιστούν. Οι λύσεις στο πρόβλημα είναι ελάχιστες και μάλλον αδύνατες για εφαρμογή. Τα ζώα είτε θα πρέπει να πωληθούν σε παραγωγούς της βορείου και κεντρικής Ελλάδος, αλλά, δυστυχώς, δεν υπάρχει η κατάλληλη ζήτηση, είτε το κράτος θα πρέπει να επιδοτήσει τους κτηνοτρόφους προκειμένου να προβούν σε σφαγιασμούς, γεγονός που θα αναστατώσει τις φιλοζωικές οργανώσεις. Αλλωστε, αυτή η επιλογή καθίσταται μάλλον αδύνατη αφού στη νησιωτική Ελλάδα δεν υπάρχουν σφαγεία».
Το θέμα της υπερβόσκησης δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντικό ζήτημα, αλλά και κοινωνικό. «Οι αγρότες τσακώνονται καθημερινά με τους κτηνοτρόφους, διότι τα ζώα καταστρέφουν τις καλλιέργειες στα χωράφια. Πολλές φορές, οι καβγάδες είναι τόσο έντονοι, που φοβόμαστε για τα χειρότερα. Αν κάνετε μια βόλτα στα νησιά, θα διαπιστώσετε το πρόβλημα, ενώ κατά διαστήματα θα συναντήσετε κουφάρια ζώων, τα οποία έχουν πεθάνει από υποσίτιση» λέει ο κ. Τσιμπίδης.
ΑΝΘΗ ΒΟΥΛΓΑΡΗ
Πηγή: εφ. ΕSPRESSO
