Η τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ-1 «Το Αλάτι της Γης» την Κυριακή 27 Μαΐου 2012 και ώρα 1-3 μ.μ. μας προσκαλεί σ’ ένα ταξίδι στα Δωδεκάνησα, στην ακριτική Κάσο. Με 1000 κατοίκους να φυλάνε Θερμοπύλες στο Νότιο Αιγαίο και χιλιάδες άλλους Κασιώτες ξενιτεμένους με τη σκέψη πάντοτε στο νησί τους…
Η Κάσος είναι μικρή σε έκταση (μόλις 60 τετρ. χιλιόμετρα) αλλά πλούσια σε μουσική παράδοση με 60 (!) διαφορετικούς σκοπούς και …άπειρα αυτοσχέδια δίστιχα-μαντινάδες, που ταιριάζουν οι κάτοικοι για κάθε περίσταση. Στο σταυροδρόμι ανάμεσα σε Κρήτη και Μικρά Ασία, Κυκλάδες και Κύπρο, συνταιριάζει στοιχεία απ’ αυτές τις περιοχές σε ένα ξεχωριστό τοπικό ιδίωμα, σε μια δυναμική και πολύμορφη μουσική και χορευτική παράδοση. Οι σκοποί και η τεχνική του τραγουδιού έχουν έντονα βυζαντινά χαρακτηριστικά. Ιδιαίτερη θέση κατέχει η παλιά λύρα, με την ιδιαίτερη τεχνική παιξίματος και το παραδοσιακό δοξάρι με τα κουδουνάκια που συναντάμε πλέον σε ελάχιστες περιοχές της νησιωτικής Ελλάδας.
Επίκεντρο και θεματοφύλακας της μουσικής του νησιού είναι η οικογένεια των Περσελήδων, που συμμετέχει στην εκπομπή με τρεις γενιές λαϊκών οργανοπαικτών: τον 86χρονο Ηλία-Λιο Περσελή με τη λύρα του, τον γιό του Δημήτρη (λυράρη και τραγουδιστή) και τους εγγονούς Σάββα (λύρα και τραγούδι), Γιώργη (τραγούδι και λαγούτο) και Θεοδόση Περσελή (λαγούτο). Στην παρέα και ο Αντώνης Καραγιαννάκης, με το λαγούτο και το τραγούδι του, εκπροσωπεί την άλλη μουσική οικογένεια του νησιού. Ενώ ο μικρός Ανδριανός Χασαπλαδάκης, με τη λύρα και το τραγούδι, έρχεται να προστεθεί ως τέταρτη γενιά στην αλυσίδα της κασιώτικης μουσικής παράδοσης.
Στο γλέντι συμμετέχει και μια μεγάλη ομάδα Κασιωτών, με τα τραγούδια και τον κύκλο του χορού όπου κυριαρχεί η ιδιότυπη σούστα (σε τέσσερεις διαφορετικές παραλλαγές) και ο «ζερβός» χορός.
Ο συγγραφέας Μανώλης Μαυρολέων επισημαίνει τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της Κάσου και αφηγείται παλιές ιστορίες για τους μουσικούς σκοπούς και τη λύρα, ο συγγραφέας Μιχάλης Σκουλιός μιλά για τη ναυτική παράδοση και τους απόδημους, ενώ ο δημοσιογράφος Νίκος Μαστροπαύλος αναφέρεται στη λειτουργία των μαντινάδων ως μέσο επικοινωνίας και σύμβολο ταυτότητας των Κασιωτών. Παράλληλα γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην τοπική γαστρονομία, μέσα από φαγητά, γλυκά, τυροκομικά προϊόντα και ποτά που ετοίμασαν οι τρεις σύλλογοι του νησιού.
Ένα ξεχωριστό «Αλάτι της Γης», με τη δύναμη και τη γοητεία της κασιώτικης μουσικής παράδοσης σε συνδυασμό με την εμπειρία του τοπικού λαϊκού γλεντιού και την υπόσχεση για αντάμωμα στα καλοκαιρινά πανηγύρια!
Έρευνα-παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μαράκης
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Σοφία Σπυράτου.
Παραγωγή: GV Productions Διαβάστε Περισσότερα...
