Κάποιος, που έχει μεγαλώσει σε αστικό κέντρο και έχει πάει σχολείο εκεί, ίσως δύσκολα μπορεί να αντιληφθεί τη σημασία και τη δυνατότητα της επιλογής. Ξεκινάει και πηγαίνει στο σχολείο, τουλάχιστον μέχρι την τρίτη Γυμνασίου, με βάση την υποχρεωτική εκπαίδευση, που ορίζει ο νόμος.
Αμέσως μετά – και πάντα κατ' επιλογή – έρχεται η μετάβαση στις επόμενες εκπαιδευτικές βαθμίδες. Και λέμε κατ' επιλογή, γιατί οι κάτοικοι των ακριτικών Δωδεκανήσων δεν έχουν αυτό το δικαίωμα.
Της επιλογής.
Αντιθέτως, μάλιστα, οι ελλείψεις στα γυμνάσια 6 ετούς φοίτησης – καθώς δεν υπάρχει λύκειο – είναι τέτοιες, που δεν επιτρέπουν την ομαλή εκτέλεση του εκπαιδευτικού προγράμματος.
Όπως λέει ο διευθυντής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Δωδεκανήσου, Γιάννης Παπαδομαρκάκης, αυτή τη στιγμή τα μικρά κυρίως νησιά του νομού, υστερούν κατά περίπου 35 καθηγητές. “Από τα τέλη Αυγούστου, καταγράψαμε τα κενά όλων των σχολείων, που βρίσκονται στο νομό Δωδεκανήσου. Στη συνέχεια, τα στείλαμε στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης στη Σύρο και, από εκεί, έφτασαν στο υπουργείο Παιδείας. Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, το Σεπτέμβριο, επιβεβαιώσαμε τα κενά και πραγματοποιήθηκαν κάποιοι διορισμοί. Ακολούθησε η πρώτη φάση διορισμών με 26 εκπαιδευτικούς, οι οποίοι απορροφήθηκαν σε όλα τα Δωδεκάνησα. Καλύφθηκαν τα κενά στα νησιά - όσα μπορούσαν να καλυφθούν - και ξαναστείλαμε στο υπουργείο νέα λίστα με τα κενά, που συνέχιζαν να υπάρχουν”.
Σύμφωνα με τον κύριο Παπαδομαρκάκη, διορίστηκαν τότε 15 - 20 άτομα, ενώ αυτή τη στιγμή υπάρχουν γύρω στις 35 κενές οργανικές θέσεις, οι οποίες πρέπει να καλυφθούν. Όπως λέει, το πρόβλημα εντοπίζεται, ιδίως στα μικρά νησιά που χρειάζονται φιλολόγους και μαθηματικούς. “Οι μεγαλύτερες ελλείψεις πλήττουν αυτή τη στιγμή το Καστελόριζο, την Κάσο, το Αγαθονήσι, τη Νίσυρο, τη Σύμη και τον Όλυμπο Καρπάθου.
“Από το υπουργείο μας είπαν ότι θα προσλάβουν αναπληρωτές εκπαιδευτικούς και δεν έχουμε να κάνουμε κάτι άλλο παρά να περιμένουμε. Πραγματοποιήσαμε παρόλ' αυτά μετακινήσεις εκπαιδευτικών από τη Ρόδο στα άλλα νησιά, αλλά δεν φτάνουν”, σημειώνει ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Όπως επισημαίνει ο κύριος Παπαδομαρκάκης, το Καστελόριζο δεν έχει φιλόλογο και μαθηματικό. “Στο Αγαθονήσι αναγκάστηκα και έστειλα φυσικό, ο οποίος καλύπτει μόνο λίγες ώρες, ενώ οι ανάγκες στα Δωδεκάνησα για καθηγητή φυσικής είναι πολύ μεγαλύτερες. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα μετακίνησης από το ένα νησί στο άλλο”. Το αποτέλεσμα είναι, όπως λέει, ο ίδιος καθηγητής να κάνει και μαθηματικά, ελλείψει μαθηματικού στο νησί, χωρίς να καλύπτεται επί της ουσίας το κενό του μαθηματικού. “Αν διοριστούν 15 φιλόλογοι και 8 μαθηματικοί έχουν καλυφθεί οι ανάγκες. Έχω γυμναστές, καλλιτεχνικών, αγγλικών κλπ, αλλά δεν έχω καθηγητές στα βασικά μαθήματα. Παρά το γεγονός ότι τα σχολεία λειτουργούν κανονικά, τη μία ημέρα πραγματοποιούνται καταλήψεις από μαθητές και γονείς, οι οποίοι διαμαρτύρονται για τα κενά, την άλλη όχι, με αποτέλεσμα να υπολειτουργεί το εκπαιδευτικό σύστημα της περιοχής. Χαρακτηριστικό είναι, άλλωστε, ότι υπάρχει μαθήτρια του '20' στο Καστελόριζο, η οποία έχει ανάγκη να έχει τους ίδιους καθηγητές με όλους τους συνομηλίκους της, ώστε να διεκδικήσει μία θέση στο Πανεπιστήμιο. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει”, συμπληρώνει ο κύριος Παπαδομαρκάκης.
Το εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι υπάρχουν και καθηγητές... διπλοθεσίτες. Όπως υποστηρίζει, ένας μαθηματικός, στον οποίο ήρθε ο διορισμός στα χέρια του, συνέπεσε να είναι και αντιδήμαρχος στην Κάσο, με αποτέλεσμα να διατηρήσει τα καθήκοντά του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και η θέση να παραμείνει κενή. Δεν είναι λίγοι, βέβαια, οι εκπαιδευτικοί, που πήραν άδειες, ενώ αρκετοί ακόμα αρνήθηκαν το διορισμό τους επικαλούμενοι επαπειλούμενη κύηση ή άλλους λόγους.
Κι αν κάποιος ισχυριστεί ότι η εκπαίδευση είναι δημόσιο αγαθό, που απευθύνεται σε όλους, μάλλον θα πρέπει να το ξανασκεφτεί. Γιατί όπως συμβαίνει και με τα φυσικά φαινόμενα ή με τον ήλιο – που κατά το κοινώς λεγόμενο βγαίνει για όλους – σε κάποιες περιοχές της ελληνικής επικράτειας η επιφάνεια, που καλύπτεται από σύννεφα και σκιά, είναι σίγουρα μεγαλύτερη από κάποιες άλλες.