Ένας χρόνος πέρασε από το θάνατο του γέρο Σάββα Περσελή και η "ΝΕΑ ΚΑΣΟΣ" τιμά τη μνήμη του με ένα μικρό αφιέρωμα:
«Δεν ημπορώ τα βάσανα της πέτρας να τα λέω
κι η πέτρα να μη μου μιλά να κά(θ)ομαι να κλαίω
Ηθελα να 'μουν ουρανός Θεέ μου σ' αυτή την πλάση
να μην αφήσω σύννεφο Κάσος να σε σκεπάσει
Την κάθε λέξη που θα πω μετρώ με το κουμπάσο
για να 'ναι τα λόγια μου σωστά σαν τραγου(δ)ώ στην Κάσο»
Μερικές μόνο από τις χιλιάδες μαντινάες που είχε σκαρώσει στα γλέντια στα οποία συμμετείχε ο γέρο Σάββας.Ο Σάββας Περσελής γεννήθηκε στη Κάσο το 1912 γεωργοκτηνοτρόφος και κτίστης στο επάγγελμα.Οι Κασιώτες έλεγαν γι' αυτόν ότι σκάρωνε μαντινάδες με την ίδια συχνότητα που ανθίζει το χαμομήλι στη γειτονιά του, στον Χρουσουλά της Αγίας Μαρίνας, ότι δημιουργούσε δεκαπεντασύλλαβους για κάθε θέμα, κάθε πρόσωπο, κάθε αντικείμενο συζήτησης, συνταίριαζε με το μυαλό του στίχους και νότες, μέχρι να μπουν στη σωστή τους θέση, αυτοσχεδίαζε στην άψη του γλεντιού, ήταν ένα αγνό κομμάτι της συλλογικής μας ψυχής. Δεν ήταν λίγες οι φορές που σε μεγάλη ομήγυρη που γλεντούσε σε κάποιο πανηγύρι, γάμο, βάφτιση, οι συνδαιτυμόνες κρέμονταν από τα χείλη τού μπαρμπα-Σάββα για να ακούσουν τις μερακλίδικες ευχετήριες μαντινάδες του.Με τη λύρα του και το τραγούδι του, ο Σάββας Περσελής έλαβε μέρος στις ηχογραφήσεις του Σίμωνα Καρρά, ενώ υπάρχουν και CD με τη συμμετοχή του από τα Διεθνή Φεστιβάλ Λύρας και Οργάνων με Δοξάρι που έγιναν στο νησί μας.
Αποσπάσματα από συνέντευξη που είχε δώσει ο γέρο-Σάββας Περσελής στον
Μανώλη Μαυρολέων
Μανωλης Μαυρολέων: Από πόσο χρονών άρχισες να μαθαίνεις τη λύρα?
Σάββας Περσελής:Από πολύ μικρός .Είχε πεθάνει βλέπεις η μητέρα μου,όταν ήμου εφτά χρονώ και είχα ζήσει όλα μου τα παιδικά χρόνια στης γιαγιάς μου το σπίτι.Ήθελα λοιπό να μάθω λύρα αλλά που να τη βρώ?
Μανωλης Μαυρολέων: Ο πατέρας σου δεν σου έδινε τη δικιά του?
Σάββας Περσελής: Ε μου την ήδινε ούτε τη φωτογραφία της να δω!Μια φορά του 'κλεψα μια κόρδα, ύστερα που ευρήκα μια λύρα,και κοντά να με σκοτώσει!Ας είναι δα...
Μανωλης Μαυρολέων: Γιατί λές ότι το 'κανε αυτό?Ποιος ήτανε ο λόγος,δεν ήθελε να μάθεις λύρα ή κάποιος άλλος?Τι πιστεύεις αν σου έκλεβε εσένα κανένα παιδί σου μια κόρδα θα πήγαινες να το σκοτώσεις?Όχι!
Σάββας Περσελής: Ξέρεις γιατί?Γιατί δεν υπήρχανε κόρδες,και σου λέει άμα μου κοπεί μια και δεν έχω άλλη τότε θα μου κοπεί και η δουλειά.Τις κόρδες αυτές τις εφέρνα απ΄έξω....Ήταν αυτές οι αντερένιες...Πως εξεκίνησα θέλω να σου πώ για τη λύρα: άμα έγινα πάνω-κάτω οκτώ χρονώ ήθελα να βρώ μια λύρα...Που θα τη βρώ?...Ήμπιασα ένα σουγιά και επελέκησα ένα κομμάτι ξύλο και ήκαμα το σχέδιο .Μοναχός μου,παιδί σου λέω...Το τρύπησα με το σουγια,ήβαλα στριφτάρια και τία ήβαλα πάνω αντί για κόρδες?Σύρματα! Και για το οξάρι,επήα και ήβγαλα από του γάρου,με συγχωρείτε, την ουρα τρίχες τις ετράβηξα και ήκαμα δοξάρι και μ'αυτό το πράμα άρχισα να μολοώ(=αρχίζω να μαθαίνω κάτι σε καλό επίπεδο).Αυτό το πράμα ήπαιζε ελάχιστα βέβαια.Αλλά για να βρείς τα πατήματα, να μολοήσεις σκοπό και χωρό ήτανε δύσκολο. Ύστερα λοιπό η γιαγιά μου η κακομοίρα,αφού είδε ότι είχα τόση μανία για τη λύρα,ήκαμε κολάι, και μου βρήκε μια λύρα χωρίς καπάκι, την έδωσα ενός μαραγκού, ήτο ο Μπάλλος τότε, και μου την εκαπάκωσε και από εκεί εξεκίνησα ύστερα.Αλλά στα δεκαπέντε μου χρόνια σας λέω ότι δεν επήγαινα ακόμα στους γάμους επήγαινα σε μικρά γλέντια,σε παρέες, σε ξωμονάστηρα στη Παναγία του Ελλέρου, στον Άη Μάμα,στον Άη Γιώργη της Χαδιές και στις εορτές απού γλεντίζα οι ανθρώποι παλιά,με πήρνασι εμένα και ύστερα ήρκουτο οι κοζελήες,οι συνταξιούχοι πολλοί επροτιμούσα εμένα !Γιατί ετραγουδούσα βλέπεις από παιδί...
Μανωλης Μαυρολέων:Ο πατέρας σου δεν ετραγουδούσε?
Σάββας Περσελής:Ετραγουδούσε και ο πατέρας μου καλά και έλεγε και μαντινάες,αλλά-δε θέλω να καυχούμαι-όχι σαν εμένα βέβαια...Έλεγε και εκείνος κάτι.Κάτι έκανε και αυτός...
Μανωλης Μαυρολέων:Πόσω χρονώ ήσουνα όταν σου εκαπακώσασι εκείνη τη πρώτη τη λύρα?
Σάββας Περσελής: Πρέπει να ήμουνα δώδεκα χρονώ.
Μανωλης Μαυρολέων:Δηλαδή από τα οχτώ μέχρι τα δώδεκα ήπαιζες με εκείνη τη λύρα που σκάλισες μοναχός σου?
Σάββας Περσελής:Ναι και με εκείνο άρχισα να μπαίνω στο νόημα της λύρας,καταλαβαίνεις.Ε!ύστερα πιό στα δεκαοχτώ μου στα είκοσι μου χρόνια επήαινα μαζί με το πατέρα μου στους γάμους. Μέχρι τα δεκαοχτώ εντρεπόμουνα,είχε και παλιά όργανα,ήτον ο Ασπρούλης,ο Λαμπρινός,ο Γιάννης του Νικολού, ήτο πολλοί.Ύστερα όμως αφού εξελίχτηκα και εγώ και ήπαιζα καλά,με ΄παιρνε μαζί του ο πατέρας μου.Με καλιούσα δηλαδή αυτοί που είχα το γάμο ,ελέα του πατέρα μου,λέει: <<Να ρτείς Κώστα αλλά να φέρεις και το παιί σου!>>Και από εκεί εξεκίνησα,έγινα γνωστός πιο και μέχρι σήμερα με καλιού...
Μανωλης Μαυρολέων:Όταν είδε ο πατέρας σου ότι τα κατάφερνες,καλά τι σού λεγε?Εχάρηκε που μάθαινες λύρα,σου δινε μετά τη δικιά του?
Σάββας Περσελής:Τότε είχα πιο δικιά μου λύρα.Αν του την εγύρευγα βέβαια του την εζητούσα και μου την ήδινε.Όσο για το εαν εχάρηκε?Βέβαια!Βέβαια!Γιατί ύστερα ο κόσμος του ήλεε <<Βρέ Αντώνη ήβγαλες διάδοχο!>>Τρα'ουδουσα τότες βέβαια.Παιδί...λοαριάζεις?Και όσο να'ναι τέλοσπάντω εκαμάρωνε με ο ακόμερος...Ύστερα πλιο , από τα είκοσι μου χρόνια μέχρι απού επαντρεύτηκα εν εσταμάτησα από τους γάμους.Ότι γάμος εγίνετο ο πρώτος απού εκαλιούσα ήμου εγώ...
Μανωλης Μαυρολέων:Τους σκοπούς πως ους εμάθαινες τους εξεσήκωνες με το αυτί?
Σάββας Περσελής:Ναι! Σου είπα ότι άμα ο άνθρωπος θέλει να μάθει κάτι πολύ και του αρέσει το κυνηγάει.Τι εγίνετο λοιπό,όταν ήμου παιδί εγώ που παίζασι με το πατέρα μου ο Ασπρούλης και οι άλλοι οι παλιοί οι οργανοπαίχτες επήαινα και τους άκουγα.Και ο άνθρωπος σα αυτή την ηλικία είναι σα το μαγνητόγωνο,ότι ακούσει το τυπώει!Μια φορά να το κουα κάθε τι,το μάθαινα!...
Μανωλης Μαυρολέων:Πόσους σκοπούς παίζεις,Σάββα, με τη λύρα σου?
Σάββας Περσελής:Οσους σκοπούς ήφτασα που τους επαίζανε τους ξέρω ούλους.Πιο μπρός βέβαια είχε άλλους τους οποίους δε τους ήκουσα δε τους ήμαθα...
Πηγή:Η συνέντευξη δώθηκε, στον συγγραφέα,πρόεδρο της Εταιρείας Κασιακών μελετών και μελετητή της μουσικής οικογένειας Περσελή, Μανώλη Μαυρολέων και δημοσιέυτηκε στον ΚΑΣΙΩΤΙΚΟ ΠΑΛΜΟ(24ος χρόνος,Περίοδος Δ',αριθμός τεύχους 20/Ιανουάριος -Μάρτιος 2007)
