Υποθαλάσσια κοιτάσματα από παγωμένο μεθάνιο, το οποίο μπορεί υπό προϋποθέσεις να χρησιμεύσει ως σημαντική πηγή ενέργειας, ανακάλυψαν για πρώτη φορά στη Μεσόγειο Έλληνες επιστήμονες στην περιοχή νοτίως του Καστελλόριζου. Εκτός από τους Έλληνες επιστήμονες του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), στην αποστολή έλαβαν μέρος Ολλανδοί και Ισπανοί ειδικοί. Το παγωμένο μεθάνιο (υδρίτης) εντοπίστηκε ύστερα από συστηματικές δειγματοληψίες στην περιοχή όπου βρίσκεται η υποθαλάσσια βραχώδης οροσειρά του Αναξίμανδρου. Εκεί, σε βάθος που κυμαίνεται από 1.000 έως 3.000 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, υπάρχουν πολλά ηφαίστεια τα οποία εκλύουν μεθάνιο. Η οροσειρά του Αναξίμανδρου βρίσκεται στο σημείο σύγκλισης του ελληνικού ορογενετικού τόξου. Είναι μια περιοχή με ενεργά ρήγματα, μία ρηξιγενής ζώνη που δημιουργείται από τη βύθιση της αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας κάτω από την ευρωπαϊκή. Κρατήρες χιλιομέτρων Η γεωλογική σπουδαιότητα που έχει η υποθαλάσσια αυτή οροσειρά είναι μεγάλη γιατί εκεί «φιλοξενείται» και μια σειρά από ηφαίστεια ιλύος (mud volcanoes). Τα ηφαίστεια αυτά, που έχουν ηλικία από μερικές δεκάδες έως μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, κρύβουν κάτω από τον κρατήρα τους μεγάλες ποσότητες παγωμένου μεθανίου. «Οι κρατήρες των ηφαιστείων αυτών έχουν διάμετρο από 500 μέτρα μέχρι και 2 χιλιόμετρα», λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Βασίλης Λυκούσης, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ. Ο ίδιος μαζί με τον Κώστα Περισσοράκη από το ΙΓΜΕ είχαν την ευθύνη συντονισμού της έρευνας που έγινε με τη βοήθεια του ωκεανογραφικού σκάφους «Αιγαίο». Ο κ. Β. Λυκούσης εξηγεί ότι τα συγκεκριμένα ηφαίστεια εκλύουν λάσπη και μεθάνιο το οποίο έρχεται από βάθος 2 έως και 3 χιλιομέτρων μέσα από τη Γη. Ένα μικρό μέρος από το μεθάνιο διαχέεται στη θάλασσα υπό τη μορφή φυσαλλίδων, ενώ το υπόλοιπο στερεοποιείται, «παγώνει», εξαιτίας της μεγάλης πίεσης που υπάρχει σε τόσο μεγάλη απόσταση από την επιφάνεια της θάλασσας. Στην οροσειρά του Αναξίμανδρου υπάρχουν πολλοί κρατήρες ηφαιστείων. Ορισμένοι εξ αυτών είχαν ανακαλυφθεί παλαιότερα από ξένους επιστήμονες και ονομάστηκαν «Άμστερνταμ», «Καζάν» και «Κούλα». Στη διάρκεια της τελευταίας αποστολής, οι Έλληνες επιστήμονες ανακάλυψαν δύο ακόμη ηφαιστειακούς κρατήρες, τους οποίους ονόμασαν «Αθήνα» και «Θεσσαλονίκη». Με το ωκεανογραφικό σκάφος «Αιγαίο» κατευθύνθηκαν πάνω από τον τεράστιο κρατήρα «Άμστερνταμ» που βρίσκεται σε βάθος μεγαλύτερο από 2.000 μέτρα και πήραν δείγματα από τον πυθμένα του. Οι πυρηνοσυλλέκτες που χρησιμοποίησαν ήταν κυλινδρικά γεωτρύπανα μήκους 3 έως 5 μέτρων. Εισχώρησαν στη λασπώδη επιφάνεια του κρατήρα και σε βάθος μισού μέτρου εντόπισαν το παγωμένο μεθάνιο. ΤΟ ΠΑΓΩΜΕΝΟ μεθάνιο μπορεί υπό προϋποθέσεις να χρησιμεύσει ως σημαντική πηγή ενέργειας, όπως ακριβώς συμβαίνει με το φυσικό αέριο που έχει πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε μεθάνιο. Οι Έλληνες επιστήμονες που εντόπισαν το μεθάνιο διαπίστωσαν ότι είχε θερμοκρασία 4 βαθμών Κελσίου. Η θερμοκρασία στον πυθμένα του κρατήρα του ηφαιστείου ήταν πολύ μεγαλύτερη και έφθανε τους 13,9 βαθμούς Κελσίου. Στα ηφαίστεια αυτά πάντως υπάρχει μεγάλη βιοποικιλότητα, αφθονία δηλαδή μικροοργανισμών που τρέφονται με μεθάνιο. Οι Έλληνες επιστήμονες λένε πως υπάρχουν μέθοδοι μετατροπής του παγωμένου μεθανίου σε αέρια μορφή, όμως η αξιοποίηση των κοιτασμάτων θα πρέπει να γίνει ύστερα από οικονομοτεχνικές μελέτες αλλά και επιπλέον έρευνες που θα φανερώσουν την έκταση και τον όγκο των κοιτασμάτων.
Πηγή: Εφ. ΤΑ ΝΕΑ
