Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου 2013

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ I. ΑΝΤΩΝΙΟΥ Καπετάνιος - Ποιητής της θαλασσινής αποδημίας

Το διαβάσαμε στη "Φωνή του Πειραιά"
          Έγραψα για τον Ασυρματιστή Νίκο Καββαδία, τον εραστή της θάλασσας και θεώρησα χρέος μου να γράψω και για τον καπετάν Δημήτρη I. Αντωνίου, τον καπετάνιο - ποιητή της θαλασσινής Αποδημίας, γιατί το έργο του είναι σχεδόν άγνωστο στο πλατύ κοινό, 
«Αγκάλιασε τη θάλασσα και το όραμα της γυναίκας, δίνοντας βάθος, στοχασμό, ανθρωπιά και νόημα στο στίχο του, και σ’ αυτό διαφέρει από τον εξωτισμό της επιφάνειας του Νίκου Καββαδία» όπως τονίζει ο ποιητής Ναύαρχος Κώστας Σταμάτης. 
Ο Δημήτρης Αντωνίου, γεννήθηκε το 1906 στη Μπέιρα της Μοζαμβίκης. Γονείς του ο Ιωάννης Αντωνίου και η Μαρίκα το γένος Πνευματικού από την Κάσο. Απέκτησαν πέντε παιδιά: τον Μίμη, τον Γιώργο, την Αγγελική, την Έλλη και την Άννα. Στη Μπέιρα είχε εγκατασταθεί ο πατέρας του, ασχολούμενος με ναυτιλιακές επιχειρήσεις... Μετά τη γέννησή του οι γονείς του μετακινήθηκαν στο Σουέζ και το 1912 επέστρεψαν στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα. Εκεί ο μικρός Δημήτρης τελείωσε το Γυμνάσιο και γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όμως, ακολουθώντας τη ναυτική παράδοση της οικογένειας εγκατέλειψε τις σπουδές του και το 1928 μπαρκάρισε ως δόκιμος πλοίαρχος σε εμπορικό φορτηγό πλοίο. Πριν τον πόλεμο υπηρέτησε σε ποντοπόρο πλοία σε μακρινές θάλασσες. Από τη γέφυρα αγνάντευε τον κυκλικό ορίζοντα του ωκεανού και με την ποίησή του αγκάλιαζε τη θάλασσα με τον ουρανό ενώ η ποιητική του φλέβα αρδευόταν από τις αρχές της παράδοσης εγγίζοντας τα όρια του κλασικού, διατηρώντας τη μουσική, την αρμονία, τη νοσταλγία και την αίσθηση της αέναης αποδημίας. Τραγούδησε διασχίζοντας πέλαγα με τη νοσταλγία του γυρισμού: Τραβερσωμένοι ας πάμε έτσι ακόμα... Πρωτοχρονιά έξι φορές μακρι’ απ’ το σπίτι Τα γράμματα έχουν γίνει πια σωρός που τα βαριέμαι σ’ ένα συρτάρι - να μην ξαναγράψεις! Τραβερσωμένοι ας πάμε σπίτι... Λιμάνι’ ακόμα νέα υπάρχουνε να μας τραβήξουν. (Ένα κρεβάτι στεριανό μ’ οχτώ ώρες ύπνο, ένα βιβλίο ήσυχο το βράδυ να διαβάζεις σε μια γωνιά - αυτά πως να υπάρξουν, φίλε;) Τραβερσωμένοι ως πάμε έτσι ακόμα. Περνώντας τα νεανικά του χρόνια, ταξιδεύοντας σε μακρινά υπερπόντια ταξίδια, διαμόρφωσε έναν ιδιόμορφο ψυχισμό και μια ικανότητα για τη στοχαστική συγκέντρωση, που καμιά φορά διακρίνει τους μοναχικούς ανθρώπους, στοιχεία που μπορεί εύκολα να διακρίνει κανείς στην ποίησή του. Ολόκληρο το έργο του Καπετάνιου – ποιητή Δ.Ι. Αντωνίου περιλαμβάνεται στις συλλογές «Ποιήματα» (1939), «Ινδίες» (1967) και «Χάι-και» και «Τάνκα» (1972). Ξεκινώντας από τα πιο απλά και καθημερινά πράγματα, που αποτελούν τη ζωή ενός ναυτικού, κατορθώνει κι εκφράζει με την ποίησή του, την ουσία ενός αιώνιου θέματος. «Θέμα παμπάλαιο, αφού είναι το ίδιο με το θέμα της Οδύσσειας. Θέμα πανελλήνιο, αφού ο Έλληνας είναι ο πιο ταξιδεμένος άνθρωπος του κόσμου. Το θέμα αυτό είναι η μοίρα του ανθρώπου που ταξιδεύει» αυτά γράφει ο νομπελίστας ποιητής Γ. Σεφέρης για το «Θαλασσινό του φίλο». Πέθανε στην Αθήνα στις 6 Φεβρουάριου 1994, μπαρκάροντας στη θάλασσα της αιωνιότητας.