Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

Η Κάσος και ο Μπαχ

23 Σεπτεμβρίου 2011 από Λητώ Σεϊζάνη Θ’αναρωτηθείτε βέβαια τι σχέση έχει η Κάσος με τον Μπαχ και θα βιαστείτε να καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι δεν έχει καμμία. Το ίδιο θα έλεγα κι εγώ πριν επισκεφτώ την ιστορική πόλη της Λειψίας όπου έζησε και εργάστηκε ο Μπαχ επί 27 χρόνια, γράφοντας ασταμάτητα μουσική, διδάσκοντας στην περίφημη σχολή του Αγίου Θωμά και προσπαθώντας να θρέψει, συχνά υπό αντίξοες συνθήκες, την πολυμελή οικογένειά του. Το έργο του θα είχε σήμερα ξεχαστεί αν δεν τον έβγαζε από την αφάνεια ο συνθέτης Μέντελσον, ο οποίος ασχολήθηκε με πάθος με τον Μπαχ και τον έκανε γνωστό σ’ολόκληρο τον κόσμο.
Στην Λειψία ο Μπαχ είναι παντού: σαν άγαλμα, σαν όνομα διαφόρων δρόμων, σχολών, καταστημάτων, σαν ονομασία σε γλυκά, σε μπύρες, σε καφέδες. Είχε γράψει εξ άλλου και την «Καντάτα του καφέ».
Ναι, αλλά η Κάσος πού υπεισέρχεται;
Απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Θωμά, στο αλλοτινό σπίτι της πλούσιας οικογένειας Μπόζε που είχε στηρίξει οικονομικά την οικογένεια του Μπαχ σε δύσκολες στιγμές, στεγάζεται σήμερα το Μουσείο Μπαχ. Εκεί φυλάσσεται και ένα αρχείο με παρτιτούρες έργων του Μπαχ, που το έχει δωρίσει ο εφοπλιστής Ηλίας Κουλουκουντής εκ Νέας Υόρκης (όπως αναφέρουν οι επεξηγήσεις του μουσείου). Εμείς όμως ξέρουμε ότι η οικογένεια Κουλουκουντή κατάγεται από το μικρό, φτωχικό, απόμερο, ξερό, ηρωικό νησί της Κάσου.
Να λοιπόν η σύνδεση της Κάσου με τον Μπαχ!
Φεύγω λοιπόν απ’την Λειψία και συνεχίζω με την Κάσο και μ’ένα βιβλίο που διάβασα πρόσφατα. Λέγεται «Κρυμμένο στο Αιγαίο» (Εκδόσεις Πατάκη) και αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού Κασιώτη, του Μιχάλη Κουτλάκη, που η ζωή του υπήρξε μια μεγάλη περιπέτεια στην διάρκεια του Β’Παγκοσμίου Πολέμου. Γραμμένο από την δημοσιογράφο Σοφία Παπαϊωάννου, κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη και συγχρόνως δίνει πολλά ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία για την περιοχή και για την εποχή. Αν και δεν έχει κατά τη γνώμη μου τις ίδιες λογοτεχνικές αξιώσεις με το εξαιρετικό «Να σου κάμω την ιστορία μου» (Κέδρος) που έγραψε για την Κάσο ο Μανώλης Μαυρολέων, το «Κρυμμένο στο Αιγαίο» έχει γραφτεί με πολλή προσοχή, με ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα και με σεβασμό στο νησί και στους κατοίκους του. Το συνοδεύουν φωτογραφίες της εποχής καθώς και ντοκουμέντα. Η πάντα ταραγμένη ιστορία της Ελλάδας, οι εσωτερικές έριδες και προδοσίες, είναι τα κύρια και δυστυχώς αληθινά συστατικά του βιβλίου. Το βιβλίο κλείνει με μια άλλη, σχετικά άγνωστη σελίδα του πολέμου που γράφτηκε μακριά από την Κάσο. Μ’αυτήν θα καταπιαστεί ίσως κάποια στιγμή μια άλλη φίλη του People & Ideas που γνωρίζει επίσης τα όσα διαδραματίστηκαν εκεί.
Αν σας γοητεύει η νεότερη ιστορία, αν έχετε μια αδυναμία στα μακρινά νησιά και στα ιδιαίτερα έθιμά τους, τα δυο βιβλία για την Κάσο που αναφέρω πιο πάνω θα σας αρέσουν σίγουρα. Και θα μάθετε ιστορικές και άλλες λεπτομέρειες που ίσως να τις αγνοούσατε. 


Το διάβασα εδώ:  http://peopleandideas.gr/2011/09/23/bach-3/