Ο συγγραφέας του νεοκυκλοφόρητου «Τηγανίζουν πατάτες στον Άρη», Μηνάς Βιντιάδης, δημοσιογράφος μια ζωή και συγγραφέας την τελευταία 15ετία πηγαινοέρχεται τα τελευταία έξι χρόνια στον Άρη για να ανακαλύψει τι συμβαίνει εκεί ψηλά.
Η δημοσιογραφία παραμένει για αυτόν «ένας έρωτας που με τον χρόνο έγινε αγάπη, διαρκής γνώση, αυτοέλεγχος, εκπαίδευση στον σεβασμό, φαντασία, παράπονο…».
Όσο για τον δημοσιογράφο που γράφει βιβλία: «συγγραφέας που γράφει μεγάλα ρεπορτάζ, χωρίς το άγχος του χρόνου και του χώρου. Όμως πρέπει να ξέρει όχι μόνο τι πρέπει να γράφει, αλλά και τι πρέπει να σβήνει»!
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ συνάντησε τον Μηνά Βιντιάδη και μίλησε μαζί του για τα βιβλία, την κρίση, τις τηγανητές πατάτες, και τον πλανήτη Άρη.
Ερ: Νέο μυθιστόρημα και μάλιστα σε καιρό κρίσης; Το γράψιμο απελευθερώνει, λένε οι γράφοντες, κυρίως σε καιρό κρίσης. Το διάβασμα αυτής της ιστορίας, της δικής σας ιστορίας, σε τι βοηθάει τον αναγνώστη;
Απ: Μα νομίζω ότι υποχρέωση των συγγραφέων είναι να γράφουν και να εκδίδουν σε περιόδους, όπου η τεχνητή ευημερία έχει μπει στο περιθώριο και η ζωή δείχνει το σκληρό της πρόσωπο. Το βιβλίο μου «Μα τηγανίζουν πατάτες στον Άρη;», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Τόπος», αναφέρεται σε μια γυναίκα που ζει μια ήρεμη και ανώδυνη ζωή που τις εξασφάλισαν οι άλλοι κι έχει την ευκαιρία να κάνει την υπέρβαση, αυτή που ονειρευόμαστε όλοι. Αυτό θέλω να δώσω στον αναγνώστη, εκτός από ένα παραμύθι και μερικές γνώσεις. «Κι εσύ μπορείς να κάνεις το δικό σου ταξίδι με τις μεγάλες σου επιθυμίες παρέα, αρκεί να το θέλεις πολύ».
Ερ: Μια ιστορία –λέτε- για τις μεγάλες αποφάσεις, τον φόβο, την αγάπη, τη μοίρα, το άγνωστο….Πόσο εύκολο σας ήταν να μιλήσετε για τόσο μεγάλα ζητήματα;
Απ: Την ίδια ώρα που λέμε, να κάποια «μεγάλα ζητήματα», την ίδια στιγμή συνειδητοποιούμε ότι όλα αυτά είμαστε εμείς, η μικρή ατομική φιλοσοφία μας. Φοβάμαι, σημαίνει αμύνομαι, αγαπώ, σημαίνει μαθαίνω, ανακαλύπτω το άγνωστο, σημαίνει γίνομαι πιο σοφός. Δεν είναι εύκολο να το κάνει κάποιος, αλλά σίγουρα αξίζει να το προσπαθήσει.
Ερ: Ο τίτλος «τηγανίζουν πατάτες στον Άρη» έχει κάτι παιδικό; Είναι σίγουρα κι αυτή μια πλευρά σας;
Απ: Αλίμονο αν δεν υπήρχε στον καθένα μια παιδική πλευρά. Εγώ, ναι, προσπαθώ να είμαι όσο περισσότερο παιδί μπορώ, αυτό το κομμάτι λατρεύω και στους ενήλικες που συναναστρέφομαι. Τα παιδιά της ηρωίδας μου της λένε συνέχεια «μαμά κάνεις τις καλύτερες τηγανιτές πατάτες στον κόσμο». Όμως, ο τίτλος έχει και μια άλλη σημασία. Προσπαθεί η Ανδριανή, η ηρωίδα μου να απαντήσει σ’ αυτό το απλοϊκό –παιδικό σχεδόν, ερώτημα- γιατί την απασχολεί πιο πολύ από το αν «υπάρχει ζωή στον Άρη;» ή «πόσο μακριά είναι η Αφροδίτη». Στην ουσία θέλει να μάθει τη Γη, να αγαπήσει τη γη και τους ανθρώπους, αυτός είναι ο σκοπός της, η ζωή εδώ, τα αισθήματα, η πίκρα, το κενό, η ασυνεννοησία, το άδικο… Αν καταφέρει η ίδια να τηγανίσει πατάτες στον Κόκκινο Πλανήτη, τότε μόνο θα έχει καταφέρει να φτάσει στην αυτογνωσία.
Ερ: Ποιο είναι το θέμα του βιβλίου σας;
Απ: Η Ανδριανή, η ηρωίδα μου, που προτιμά να τη φωνάζουν Ανδρομέδα, αγαπάει τ’ αστέρια, μα φοβάται τα αεροπλάνα, γιατί παιδί έχασε τους γονείς της σ’ ένα αεροπορικό δυστύχημα. Σπούδασε μα δεν δούλεψε ποτέ, παντρεύτηκε και ζει σε μια επαρχιακή πόλη και στη σκιά του άντρα της, μεγαλώνοντας δυο παιδιά που είναι σήμερα φοιτητές.
Όλα θ’ αλλάξουν όταν θα κληρονομήσει ένα εισιτήριο για το πρώτο τουριστικό ταξίδι στον Άρη, με την «Κιβωτό» της ΝΑΣΑ. Η οικογένειά της δεν θέλει να πάει σ’ αυτό το ταξίδι. Πού θα τους αφήσει, ποιος θα τους φτιάχνει τις καλύτερες τηγανητές πατάτες, ποιος θα κρατάει τις ισορροπίες; Εκείνη όμως χρωστάει κάτι μεγάλο στον εαυτό της!
Ερ: Η αφήγηση γίνεται από μια γυναίκα; Όχι τυχαία επιλογή, φαντάζομαι… Μπορούν να «πουν» περισσότερα πράγματα οι γυναίκες;
ΑΠ: Οι γυναίκες δεν μπορούν να πουν περισσότερα, αλλά σίγουρα μπορούν να τα πουν διαφορετικά, ειδικά για τις σχέσεις των ανθρώπων, και κυρίως για τον έρωτα. Για μένα ήταν μια άλλη πρόκληση, μια που γράφω πρώτη φορά σε πρώτο πρόσωπο ως γυναίκα που βλέπει τη ζωή διαφορετικά από ένα άνδρα. Ήταν δύσκολο, αλλά συγκινητικό, μια κι έδινα φωνή στη γιαγιά μου, στη μάνα μου, στις κόρες μου, στις γυναίκες που είχα τη χαρά να δω την ψυχή τους. Έτσι είπα και σε μένα πράγματα που δεν ήθελα να παραδεχτώ!
Ερ: Πηγαινοερχόμουν κάθε μέρα στον Άρη γράφοντας αυτό το βιβλίο. Ανακάλυψα ότι…
Απ: Ο πιο μακρινός πλανήτης στο Σύμπαν για τους ανθρώπους είναι η Γη. Ότι θα κουραστούμε να απαντάμε στο ερώτημα «υπάρχει ζωή στη Γη;» κι επίσης ότι η συγκίνηση ενός χεριού που σε σφίγγει δυνατά από την αίσθηση της μοιρασιάς μιας στιγμής είναι μεγαλύτερη από μια βόλτα στον Πλούτωνα. Τα πιο όμορφα πράγματα τελικά, είναι αυτά που αγγίζουμε…
Ερ: Ελπίζω ότι μια μέρα…
Απ: Η Ελλάδα θα βρει τη μορφή της, όχι αυτά τα κουρέλια του σήμερα, ούτε οι χλαμύδες του χτες, μακριά από τις υπερβολές και τα ψεύτικα όνειρα. Η Ελλάδα χωρίς φτιασίδια, μια χώρα που θα καμαρώνει για τη γλώσσα, τον πολιτισμό, τον ήλιο, τη θάλασσα, τις απλές της στιγμές. Κι ελπίζω τότε εγώ να είμαι στο νησάκι μου, την Κάσο και να γράφω τα βιβλία μου παρέα με αληθινούς ανθρώπους…
Μ. Αρβανιτοπούλου, ΑΠΕ
