Το Σάββατο 9 Νοεμβρίου στον Πειραϊκό Σύνδεσμο απολαύσαμε από την «Θεατρική Σκηνή Κάσου» το θεατρικό έργο του Γιώργου Χαδιώτου «Το φευγιό», το οποίο αναφέρεται στο μεταναστευτικό κύμα των Ελλήνων προς την Αίγυπτο, τη δεκαετία του 1920 – 30.
Το έργο παίχτηκε από δύο γυναίκες ερασιτέχνες επαγγελματικά, αλλά στην πράξη την θεατρική εν προκειμένω άψογες.
Η μία έπαιζε το ρόλο της εγγονής που ανακαλύπτει σε ένα μικρό σεντούκι τα γράμματα και τις εκμυστηρεύσεις της γιαγιάς της που έχει βέβαια πεθάνει.
Η άλλη έπαιζε όλους τους ρόλους του αυτού του προσώπου, από την νεανική της ηλικία, όταν φθάνει νύφη στο νησί στην έγγαμη ζωή της, τον αγώνα να μεγαλώσει τα παιδιά της, τον πόνο της από τον θάνατο της μονάκριβης κόρη της, τις λίγες χαρές και την «κοσμική» ζωή του νησιού έπειτα το «Φευγιό» στην Αίγυπτο, την νοσταλγία της πατρίδας, των δικών της ανθρώπων, που δεν ξέρει αν ζουν ή αν πέθαναν στον πόλεμο, τα γηρατειά και τώρα πλέον την αόρατη «παρουσία» της που ζωντανεύει μέσα από αυτά τα γράμματα και έρχεται να «θωπεύσει» την εγγονή που τόσα χρόνια μετά συγκινείται – όπως και εμείς – ξετυλίγοντας την ζωή της. Μια ζωή που παρ’ όλες τις δυσκολίες της παρουσιάζεται με μεγαλύτερο νόημα από την σημερινή. Γιατί; Μα γιατί διαπνεόταν όπως όλες οι ζωές των προγόνων μας, μακρινών αλλά και πρόσφατων από αξίες: Αξιοπρέπεια, αίσθηση καθήκοντος, εργατικότητα, φιλοπατρία, αγάπη για πρόοδο για σωστή ανατροφή των παιδιών αλάνθαστο ένστικτο που αναπλήρωνε τέλεια κάθε έλλειμμα σχολικής μόρφωσης. Όσο για τα έργα των χεριών τους τι να πει κανείς; Ένα ελάχιστο δείγμα μπορούμε να το θαυμάσουμε στο Μουσείο Μπενάκη αλλά και στα λαογραφικά τους μουσεία.
Ο Πολιτισμός τους γνωστός από χιλιάδες χρόνια επιβιώνει ευτυχώς στα κύτταρα των σημερινών κατοίκων. Απόδειξη μικρή το θεατρικό έργο που παρακολουθήσαμε. Ωραίο κείμενο ευρηματική σκηνοθεσία παρ’ όλη τη λιτότητά της που ταίριαζε άλλωστε απόλυτα με το πνεύμα του έργου. Κάποια στιγμή σε μια οθόνη προβλήθηκε η σταύρωση του Χριστού από την γνωστή ταινία. Θεώρησα ότι ήταν απλά για να δείξει την ροή του χρόνου στη ζωή της ηρωΐδας, όπως και τα Χριστούγεννα με τα μελομακάρονα κλπ.
Όμως – και αυτό το βρίσκω πολύ πετυχημένο εύρημα – νομίζω ότι εμμέσως υπαινίσσεται την σταύρωση του νησιού αλλά και των ανθρώπων του σαν ακριτικού νησιού της Ελλάδος λόγω της «εξέλιξης». Πράγματι σήμερα οι κάτοικοι πρέπει να πάνε στη Ρόδο ή την Κάρπαθο για οποιαδήποτε υπηρεσιακή τους υπόθεση. Γιατρός ένας και μοναδικός για όλους και για όλα όπως είπε η κυρία Τσανάκη, τα παιδιά χωρίς φροντιστήριο για την ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση και πολλά πολλά άλλα που για μας είναι αυτονόητα.
Προβλήθηκε πολύ φωτογραφικό υλικό από την Κάσο και την Αίγυπτο και γενικά και μέσω των προϊόντων του νησιού που μπορούσαμε να προμηθευθούμε, μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε την όμορφη Κάσο, τους ανθρώπους της και τον σύγχρονο πολιτισμό της.
Βαρβάρα Τσιάλτα
Πηγή: Φωνή των Πειραιωτών
